Betrap je jezelf er wel eens op dat je per ongeluk voedsel eet dat over de datum is, zoals specerijen, broden, groente, of snacks? Of krijg je dat onbevredigende gevoel van het opruimen van je koelkast door het weggooien van artikelen die over de datum zijn?
Als de datum verstrijkt, zou een product nog steeds veilig en gezond moeten zijn als het goed behandeld wordt tot het moment dat bederf duidelijk wordt. Bedorven voedsel zal door natuurlijk voorkomende bederf veroorzakende bacteriën een afwijkende geur, smaak of textuur ontwikkelen. Als een voedingsmiddel zulke bederf veroorzakende kenmerken heeft ontwikkeld, mag het niet gegeten worden.
Het is altijd het beste om het zekere voor het onzekere te nemen bij het consumeren van voedsel waarvan de houdbaarheidsdatum verstreken is.
Het is belangrijk te weten wanneer iets nog eetbaar is of wanneer je het beter kunt weggooien. Daarom hebben we 15 tips voor je op een rij gezet en gaan we verschillende voedingsmiddelen af.
1. De geurtest
Dit is veiliger dan iets proeven om te beslissen of het over de datum is, maar het is niet onfeilbaar. Niet alle ziektekiemen laten voedsel slecht ruiken of smaken. Het is het beste om voedsel in je koelkast en vriezer te etiketteren en te dateren, zodat je weet hoe lang je het al hebt. Als er twijfel is, gooi het dan weg, dus onthoudt: “bij twijfel, gooi het weg”.
2. Landbouwproducten
Landbouwproducten zijn gewassen die op een boerenbedrijf zijn geteeld (zoals: aardappel, biet, gerst, graan, haver, kool, koolzaad, koren, mais, peen, rogge, stro, suikerbiet, tarwe, wortel).
Gezond verstand is hier de regel. Soms kun je gekneusde of verbleekte stukjes fruit en groente wegsnijden. Maar als het er te ver heen uitziet – of ruikt – dan is het dat waarschijnlijk ook. Was al je producten vlak voordat je ze opeet, en als je ze droogt, zorg er dan voor dat je een schone handdoek gebruikt. Bewaar ze in de koelkast, vooral als ze voorverpakt zijn. Gooi alles weg wat in contact is gekomen met sappen van rauw vlees, gevogelte of zeevruchten.
3. Eieren
Deze zijn 3 tot 5 weken houdbaar als ze ongekookt in de schaal in de koelkast liggen. Ze vriezen in hun geheel niet goed in, rauw of gekookt, maar je kunt de dooiers en de eiwitten samen kloppen en de verzegelde vloeistof in de vriezer doen. Gerechten met eieren, zoals eenpansgerechten, taarten en quiches, zijn 3 tot 5 dagen houdbaar in de koelkast of een maand of twee in de vriezer.
4. Vis
Bewaar ze op ijs in de koelkast. Als ze vers zijn, hebben hele vissen heldere en ronde ogen, niet plat of troebel. De huid is glanzend en veerkrachtig bij het aanraken, zonder melkachtig slijm. Filets moeten fris en mild ruiken en geen donkerheid of uitdroging aan de randen hebben. Gooi vis weg die er levenloos uitziet, papperig aanvoelt, of stinkt. Wikkel alles wat je niet binnen 2 dagen kookt in plastic of folie en vries het in.
5. Ongekookt Rundvlees
In de koelkast zou het 3 tot 5 dagen goed moeten zijn, maar gooi het daarna weg. Als het vacuüm geseald is, geeft je dat misschien nog een paar dagen meer. Vast ingevroren blijft het vele maanden veilig, hoewel smaak en textuur langzaam achteruit kunnen gaan. Volg deze diepvries instructies:
Braadstukken: 6 tot 12 maanden
Biefstukken en koteletten: 4 tot 6 maanden
Stoofvlees: 3 tot 4 maanden
6. Melk
Bacteriën groeien snel in melk, dus gooi het weg als het slecht ruikt of als het langer dan een paar uur uit de koelkast is. In de koelkast is het 2 weken of langer houdbaar — ga af op de houdbaarheidsdatum. Je kunt het tot 3 maanden invriezen, maar dan verliest het zijn gladde textuur.
7. Mayonaise
Dit omvat elke saus of salade — koolsla, aardappelsalade, aioli — die met mayo gemaakt is. Gooi het weg als het langer dan 8 uur buiten gestaan heeft. En “buiten” betekent in dit geval een temperatuur hoger dan 10 graden. Hetzelfde geldt als de houdbaarheidsdatum op het potje overschreden is. Gooi het ook weg als het 2 uur of langer buiten in warme temperatuur heeft gestaan.
8. Gekookt vlees
Bewaar gekookte kip of rundvlees in de koelkast en gebruik het binnen 5 dagen. Ham kan tot 2 weken goed blijven. Maar het is belangrijk om voorzichtig te zijn bij het bereiden van elke soort vlees: Was je handen met zeep en heet water na het aanraken van rauw vlees of vis, en gooi alle voedsel dat met de sappen in aanraking komt weg. Gebruik andere snijplanken en ander keukengerei voor ander voedsel.
9. Boter
Door hitte, licht en lucht wordt het ranzig, waardoor het een zure, onaangename geur en smaak krijgt. Vers uit de winkel is het in je koelkast tot 2 weken goed. Je kunt het tot 9 maanden invriezen als het goed in plastic gewikkeld is. Als je het zachter moet maken, is het prima om het 10 tot 15 minuten op het aanrecht te laten staan.
10. Vers gemalen rundvlees
Het is normaal dat het iets bruin wordt — dat hoeft niet te betekenen dat het bedorven is. Maar het blijft niet zo lang goed als hele stukken rundvlees: 1 tot 2 dagen is alles wat je in de koelkast krijgt. Een deel van het probleem is dat eventuele bacteriën op het oppervlak van het vlees erdoor gemengd worden als het gemalen wordt. In de diepvries is het 3 of 4 maanden houdbaar.
11. Kaas
Harde soorten kaas zoals cheddar kunnen lang goed blijven. Gooi ze gewoon weg als ze beginnen te beschimmelen. Andere zijn ook nog een tijdje veilig na hun “houdbaarheidsdatum”. Als ze middel hard zijn, zoals mozzarella of munster, kunnen ze maanden mee. Roomkaas is 2 tot 3 weken goed, maar zachte kazen zoals kwark en ricotta gaan maar ongeveer 10 dagen mee.
12. Varkensvlees
Verse kwaliteit koteletten, steaks, of braadstukken zijn roze en stevig. Ze zouden 3 tot 5 dagen houdbaar moeten zijn in de koelkast, hoewel dat een stuk langer kan zijn als het vacuüm geseald is. Het vriest goed in voor ongeveer 6 maanden.
13. Schelpdieren
Slechte schelpdieren kunnen ernstige ziekte veroorzaken, dus neem geen risico’s. Idealiter koop je garnalen, sint-jakobsschelpen, of kreeftenstaarten op de dag dat je ze gaat gebruiken. Als ze levend zijn, moeten ze zich sluiten als je er met een vork of vinger overheen wipt. Gooi oesters, kokkels en mosselen met gebarsten of kapotte schelpen weg, en gooi alles weg wat dood lijkt of in de open stand vastzit.
14. Ongekookte kip
In zijn geheel, in stukjes, zonder bot, of gemalen, kun je het het beste binnen 2 dagen gebruiken of invriezen. Als je het invriest, laat het dan een dag ongeveer in de koelkast ontdooien. Je kunt het veilig opnieuw invriezen als je het niet gebruikt, maar dat kan de smaak en textuur veranderen. Volg deze richtlijnen voor de vriestijd:
Hele kip: 12 maanden
Delen: 9 maanden
Gemalen kip: 3 tot 4 maanden
Giblets (organen): 3 tot 4 maanden
15. Deli vleeswaren
De eerste regel is dat je de eventuele richtlijnen of houdbaarheidsdata op de verpakking volgt. Worsten zoals hotdogs moeten in je koelkast ongeveer een week houdbaar zijn nadat je ze geopend hebt, ongeopend 2 weken. Lunchvlees is 3 tot 5 dagen houdbaar nadat het geopend is, ongeopend 2 weken. Invriezen houdt elk van deze veilig voor bacteriën, maar de kwaliteit begint na 1 of 2 maanden te dalen.
